کسب درآمد عالی از چوب

اگر روح خلاق و سرکشی دارید، اگر نمیتوانید در قالب کارمندی بگنجید، اگر دلتان برای طبیعت میتپد، اگر کارهای فنی دوست دارید، اگر اهل هنر هستید، تبریک میگم، شما احتمالا میتونید یک سازنده صنایع دستی چوبی بسیار موفق باشید!

چوبکاری، کاری با عشق 

از وقتی که بچه بودیم و کارتون چوبین و اوستا ادر نجار رو میدیدیم(دهه شصتی ها میدونن چی میگم)، عاشق کار کردن با چوب شدم و هروقت یک فیلم سرخپوستی نشون میداد که چجوری با چاقو از یک تیکه چوب مثلا یک خرس میتراشن، دیگه از شدت هیجان دوست داشتم اون سرخپوست هنرمند رو بغل کنم!

کار کردن با چوب روح و دلتون رو صیقل میده، وقتی که چوب رو دستم میگیرم و با تراش و مغار و تیغ و اره و سمباده و …، از چوب خام محصولی میسازم که هرکی میبینه “میگه وااای، چقدر قشنگه!”، انگار تمام ثروت ها و خوشی های دنیا رو بهم دادن!

از اون مهمتر حس خوب پول گرفتن، در مقابل کاریه که ترکیب طبیعت و روح و هنر توئه! باور کنید با هیچ چیز قابل مقایسه نیست.

چطور بفروشیم؟

راه های زیادی هست، راحت ترینش هم راه اندازی صفحات معرفی کارتون تو شبکه های اجتماعییه، اما اگر سود بیشتر و سفارش بیشتری میخواین برید تو پاساژها و خیابون ها، مغازه هایی که با محصول شما مرتبط هستن رو پیدا کنید، نمونه کارهاتون رو نشون بدید، ابتدا برای شناخته شدن سود کم در نظر بگیرید و شک نکنید از هر ده تا مغازه حداقل یکیشون بهتون سفارش میده، نا امید نسید، با “نه” شنیدن بی خیال کار نشید و فراموش نکنید که هیچ تلاشی بدون جواب نمیمونه!

چقدر سرمایه لازم داریم؟

برای کار چوب سرمایه مورد نیاز کاملا بستگی به فاز کاری و محصول مورد نظر شما داره، میتونید از ضایعات جنگلی و چوب بری ها استفاده کنید تا هزینه مواد اولیه به حداقل برسه، بسته به اینکه میخواید چه وسیله ای بسازید(گردنبند، دستبند، گل سینه، آباژور، لوستر، گلدان، رومیزی و …) هزینه لوازم مورد نیاز متغیره اما برای شروع در گرون ترین حالت 300 هزار تومن  هم نمیشه، دقت کنید زمان نوشتن این تجربه، قیمت دلار حدود 12000 تومانه!

برای مکان از ابتدا هزینه نکنید، خونه خودتون، پدر بزرگ، مادربزرگ، دوست، گوشه یه انباری، یه جایی رو پیدا کنید که دو متر هم باشه کافیه، اگر خوشتون اومد و خواستین ادامه بدین و کار رو گسترش بدید، برید سراغ اجاره کارگاه و مغازه و … اما وقتی که بتونید حداقل دو برابر هزینه اجراه در ماه درآمد داشته باشید.

چوب دیگه چه پول هایی داره؟

این چوب دوست داشتنی و زیبا انقدر خوبه که حتی با ضایعاتش هم میشه کلی کار کرد و به سود رسید.

ضایعات

شرایط جغرافیایی و اقتصادی منطقه فعالیت چوب کارها، در نوع بهره‌گیری از ضایعات چوب متفاوت است در برخی از استان‌ها با توجه به وجود مرغداری‌های سنتی فراوان، نجارها پوشال حاصل از رندیدن چوب را به قیمت‌های مناسب به مرغدارها می‌فروشند.

همچنین برخی شرکت‌های صنعتی خاک‌اره حاصل از برش چوب توسط اره فلکه را باقیمتی خوب از نجارها خریداری می‌کنند از این خاک‌اره برای تمیز کردن قالب‌های صنعتی در برخی موارد استفاده می‌شود. همچنین  استفاده‌های بی‌شمار دیگری را می‌توان برای پوشال و خاک‌اره  نام برد.

برخی اساتید ضایعات باقیمانده از چوب را در دل بخاری‌های چوب سوز می‌سپارند و در سرمای زمستان   کارگاه و محل فعالیت خود را گرم می‌کند. 

شاید تصور کنید استفاده از ضایعات چوب محدود به همین موارد است و اگر اندازه زیادی چوب ضایعاتی در کارگاه داشته باشد سرانجامشان تبدیل‌شدن به آتشی برای گرم شدن است اما در این نوشته تلاش می‌کنیم شما را با بخش‌های جذاب و پول‌ساز دیگری که می‌توانید با ضایعات چوب کسب درآمد کنید آشنا ‌کنیم.

 پوشال:

تکه‌های ریز و نرم حاصل از رندیدن چوب است که در مرغداری‌های سنتی و قفس‌های خانگی بسیار زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرند. تولید پوشال با ضایعات رنده چوب ، میزان درآمد  حاصل از فروش پوشال در کارگاه‌های صنعتی بزرگ چند ده میلیون در سال هست.

گندگی و رنده میزی دو دستگاهی هستند که پوشال تولید می کنند. 

خاک‌اره:

خاک‌اره در کارگاه‌های ریخته گری، شرکت‌های قالب سازی و… استفاده می‌شود اما می‌توان از  خاک‌اره برای استفاده در موارد دیگر هم به کار کرد که در ادامه به موارد بیشتری اشاره خواهیم کرد.

تخته فشرده:

تخته فشرده از ضایعات و تکه‌های چوب ساخت می‌شود به عبارتی هر بخش از تنه درخت که در زمان تبدیل به الوارهای چوبی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و قابلیت ساخت محصول ندارد را به کارخانه‌های ساخت تخته فشرده منتقل می‌کنند تا آن‌ها را به چیپس‌های بسیار ریز تبدیل کنند و  با مخلوط کردن تکه‌های به دست آمده با مواد شیمیایی و چسب‌های مخصوص آن را به تخته فشرده تبدیل می‌کند.البته ورق ام دی اف هم با همین شیوه ساخته می‌شود

ساخت لوازم تزیینی:

خویش سازها و علاقه‌مندان به هنرهای چوبی از تکه‌های کوچک چوب که در کارگاه‌های نجاری به‌وفور پیدا می‌شوند و در برخی موارد تبدیل به آتش خواهند شد،  لوازم کوچک تزیینی زیبا  می‌سازند.

کود ارگانیک:

 کود ارگانیک یا کود آلی یکی از انواع کودهای است  که در کشاورزی مصرف زیادی دارد. این کودها به‌واسطه نداشتن هیچ‌گونه ماده شیمیایی در ساختار آن از ارزش ویژه‌ای برخوردار هستند و به نسبت کودهای شیمیایی طرفداران بسیار زیادی دارند. کودهای آلی آلایندگی ندارند و زمین را نرم می‌کنند این نرم شدن زمین شخم زدن آن را بسیار آسان می‌کنند. همچنین کودهای ارگانیک مزه و کیفیت میوه را کاملاً طبیعی نگه می‌دارند. با استفاده از این کودها محیط زیست به هیچ عنوان آلوده نمی‌شود. اگر به این حوزه از فعالیت‌ها علاقه دارید می‌توانید ضایعات چوبی کارگاه خود را به کود عالی تبدیل کنید.

کربن فعال:

اصطلاح زغال فعال شده نشان دهنده یک سری از مواد جذب کننده سطحی, با جنسی زغالی و شکل کریستالی هست که در ساختار داخلی آن روزنه‌های زیادی وجود دارد.
زغال فعال شده دارای کاربردهای زیادی است, از جمله مصارف آن:
-تصفیه آب‌ها (آب شرب, آب آکواریوم‌ها, آب‌های صنعتی), از نظر رنگ و بو و طعم  رنگزدایی از قند و شکر
-بازیافت طلا
-بهسازی رنگ و طعم در نوشیدنی‌ها و آب میوه‌ها
-استفاده در دستگاه‌هایی مثل: تصفیه کننده‌های هوا, خوش بو کننده‌ها, تصفیه کننده‌های صنعتی و…

ساخت الیاف کربن:

لیگنین پلیمر طبیعی است که به استحکام چوب کمک می‌کنند. لیگنین  در دیواره سلولی گیاهان وجود دارد و همراه با سلولوز باعث سفتی گیاهان می‌شود.

لیگنین در بیشتر موارد به‌خصوص در کاغذ سازی و تولید اتانول به‌عنوان آشغال و پسمان  از خط تولید بیرون می‌شود. اکنون از سوزاندن این ماده برای تولید بخار برای کارخانه‌ها استفاده می‌شود و یا اینکه آن را به‌عنوان یک آشغال به محل دفن آشغال ارسال می‌کنند. ولی پژوهشگران به این دست آورد رسیدند که از لیگنین می‌توان به‌عنوان ماده خام برای ساخت الیاف کربن استفاده کنند.

زغال:

با این ماده به‌خوبی آشنا هستید شما می‌توانید به‌جای اینکه ضایعات چوب را آتش بزنید آن را به کارگاه‌های زغال سازی بفروشید.

کامپوزیت چوب پلاست:

کامپوزیت چوب پلاستیک صفحات و الوارهای است که از پلاستیک بازیافت شده و ذرات کوچک چوب یا الیاف ساخته می‌شود. کامپوزیت چوب پلاستیک چند سالی ست به بازار ایران وارد شده و علاقه‌مندان و استفاده کنندگان مخصوص به خود را دارد.

نکته های مهم ورود به بازار صنعت چوب ایران چیست؟!

صنعت چوب (نجاری، کار با چوب و هنرهای چوبی) یکی از تأثیرگذارترین صنایع ایران است. حدود ۱۵ درصد از شاغلان کشور در صنعت چوب و صنایع وابسته به آن فعال هستند. چوب یکی از جذاب‌ترین مواد در دسترس انسان‌ها است که به‌واسطه ساختار آن به‌راحتی می‌توان آن را تغییر شکل داد و سازه‌ها و ایده‌های جدید خلق کرد.

ابزارها و تجهیزات مختلفی برای کار با چوب در سطوح مختلف خانگی، کارگاهی و صنعتی به بازار عرضه شده‌اند و شما با هر سطح از دانش فنی و یا حتی به‌صورت تفریحی می‌توانید ایده‌های چوبی خود را خلق کنید.

نجاری و کار با چوب را بیاموزید

نکته اولی که برای ورود به بازار صنعت چوب و کسب درآمد باید در نظر داشته باشید، آموزش و کسب تجربه است. قبل از اینکه به این بازار فکر کنید، باید خاک کارگاه بخورید و نجاری را بیاموزید. نمی‌توان بدون تجربه در این صنعت، پا به بازار گذاشت و بی‌گدار به آب زد.

حتماً از یک نجار خواهش کنید که شما را به شاگردی بپذیرد و حداقل یک سال در کارگاه نجاری به شاگردی و کسب تجربه بپردازید. درصورتی‌که بعد از یک سال به این نتیجه رسیدید که این صنعتی است که به آن علاقه دارید، دست‌به‌کار شود.

اگر امکان شاگردی در کارگاه نجاری ندارید، حتماً در دوره آموزش نجاری شرکت کنید و با کم و کیف این حوزه آشنا شوید.

پس از درک مقداری از مشکلات و سختی‌ها و راحتی‌های صنعت چوب (و زیرشاخه‌های آن) آماده ورود به بازار شوید.

اگر شناختی از دستگاه‌های نجاری ندارید، اگر شناختی از انواع چوب و متریال مورد استفاده در صنعت چوب ندارید، اگر هنوز با پوشش‌های مناسب چوب و نحوه‌ی اجرای آن آشنا نیستید، اگر هنوز راه خود را پیدا نکردید و در رشته خود مستقل نشدید، هنوز زود است که وارد بازار شوید.

هرچند که نباید از این جمله بترسید؛ اما حداقل‌ها را هم نباید فراموش کنید. فقط چون در یک پیج اینستاگرامی چند تایم لپس از ساخت یک سازه چوبی دیدید، نشانه‌ی آمادگی شما برای ورود به بازار صنعت چوب نیست! چیزی که شما می‌بینید، نتیجه سال‌ها تلاش و تجربه است و به‌سادگی به دست نیامد.

شما می‌توانید به‌صورت تفننی کارگاه داشته باشید و هر از چند گاهی فروش انجام دهید؛ اما این روند استاندارد کار در این کار و کسب نیست.

توانایی‌های خود را لیست کنید

نکته دوم، شناخت توانایی‌های خودتان است. تا زمانی که درکی از توانایی‌ها، اهداف و پتانسیل خود نداشته باشید، به هیچ کاری ورود نکنید. به حرف این‌وآن اعتماد نکنید. هیچ‌کس به‌اندازه خودتان به افکار و توانایی‌ها و قابلیت‌هایتان اشراف ندارد. مهم این است که بخواهید و انجام دهید.

شاید یک مشاور خوب بتواند راه را به شما نشان دهد؛ اما درنهایت شما هستید که باید راهکارهای مشاور را درست اجرا کنید. حرف‌های زیبا اما بدون اقدام هیچ ارزشی ندارد.

ابتدا توانایی‌های خود در کار با چوب، کار با ابزارهای چوب، اجرای رنگ چوب، کار با ابزارهای دستی مانند مغار و اره مویی، کار با ابزارهای حرفه‌ای (سی ان سی چوب) و … را لیست کنید. با لیست کردن این موارد، درک بهتری از راهی که قرار طی کنید خواهید داشت.

شناخت این توانایی‌ها به شما کمک می‌کند که انتخابی بهتر داشته باشید. در صنعت چوب ایران بیش از ۱۸۰ زیرشاخه وجود دارد که می‌توانید در آن حضور داشته باشید که کسب ارزش و کسب درآمد کنید.

علاقه دارید در کدام رشته از صنایع چوب فعالیت کنید؟

پس از مشخص شدن توانایی‌ها، باید به دنبال علایق خود باشید. هر رشته، محصول، کار، خدمت و فعالیتی که در صنعت چوب وجود دارد و به آن علاقه دارید را لیست کنید. این رشته‌ها دو حالت دارند. یا برای انجام آن‌ها تجربه دارید یا باید دوباره تجربه کسب کنید. نکته مهم اینجاست که اگر به کاری عشق و علاقه داشته باشید، درصد موفقیت شما بیشتر از افرادی هست که از سر اجبار یا توصیه دیگران مشغول به کارند.

در صنعت چوب به‌عنوان صنعتی که هنرمند بودن و خلاقیت و ایده پردازی حرف اول را می‌زند، اگر عاشق کارتان نباشید با مشکلات زیادی روبرو خواهید شد. اگر عاشق کارتان باشید، سختی‌ها کمتر به چشمتان می‌آید و با تمام وجودتان به فکر کار و پیشرفت خواهید بود.

پس از بررسی توانایی‌ها و علایقتان، باید بازار سنجی کنید. اینکه صرفاً به یک موضوع و رشته علاقه‌مند باشید یا تجربه داشته باشید کافی نیست. شما باید سنجیده رفتار کنید. بازار هدفتان را بررسی کنید.

بازار هدفتان را بیابید

پس از به نتیجه رسیدن در مورد اینکه چه رشته‌ای از صنعت چوب موردعلاقه شماست، باید به سنجش بازار بپردازید. مطمئناً شما خدمت یا محصولی دارید که افرادی نیازمند آن هستند و ما به ازای آن به شما پول پرداخت می‌کنند. ابتدا بررسی کنید که این مشتریان چه افرادی هستند، چه خصوصیاتی دارند، آیا خدمات شما محلی (در جغرافیای محل کار) هست یا اینکه درگیر سیستم‌ها حمل‌ونقل هستید.

برای دستیابی به مواد اولیه چه تهدیدها و فرصت‌هایی پیش روی شماست؟

اگر محدود به جغرافیای محل زندگی خود هستید، به دنبال رقبای حال حاضر باشید و بررسی کنید که آیا امکان رقابت یا رفاقت با آن‌ها وجود دارد یا نه… ممکن است رقیب به حدی بزرگ باشد که توانایی رقابت با او را نداشته باشید و یا اینکه مجبور باشید هزینه و انرژی زیادی برای رسیدن به حداقل‌ها صرف کنید. البته این موارد نشان از ترسیدن از حضور در بازار نیست.

اگر برای فروش محصول و خدمات محدود به شهر و استان خود نیستید، کمی کارتان راحت‌تر است. بازار ۸۰ میلیونی ایران به حدی گسترده هست که شما هم بتوانید به‌عنوان یک تازه‌کار، سهمی از این بازار داشته باشد و چه‌بسا با یک برنامه‌ریزی درست، سهم زیادی از بازار را جذب خود کنید.

روش بازاریابی و فروش محصولات را مشخص کنید

پس‌ازاینکه مشتریان خود را شناختید باید به بررسی روش‌های بازاریابی بپردازید. این روش‌ها می‌تواند با توجه به نوع محصول و استراتژی فروش شما متفاوت باشند؛ اما در هر کار و کسبی که باشید، نباید فضای مجازی (شبکه‌های مجازی و وب‌سایت) را فراموش کنید. به عبارتی حتی قبل از راه‌اندازی کارگاه نجاری و شروع به کار و کسب، باید در مورد روش‌های فروش و ارسال و بازاریابی و … فکر کنید.

کارگاه نجاری‌تان را راه‌اندازی کنید

نکته اولی که در مورد کارگاه نجاری باید یادآوری کنیم این هست که لزوماً نباید یک کارگاه صنعتی خارج از منطقه شهری داشته باشید. ما دوستانی را می‌شناسیم که بر روی یک میز مطالعه، زیباترین گردنبندهای چوبی را تولید می‌کنند و به قیمت بسیار خوب به فروش می‌رساند.

پس باید با توجه به نوع کارتان فضای موردنیاز را ایجاد کنید و اگر در ابتدای کار هستید، زیاد سختگیر نباشید. شما می‌توانید حداقل امکانات را تهیه کنید و از سود کارتان ابزار و تجهیزات جدید و یا کارگاه جدید تهیه کنید.

انتخاب ابزار نجاری مناسب هم یکی دیگر از چالش‌های پیش روی شماست.

پس از شناخت نوع محصولی یا خدمتی که قرار هست ارائه دهید، باید مراحل تولید را در ذهنتان تصور کنید و ابزارهای موردنیاز برای ساخت محصول را تهیه کنید. این ابزارها باید با توجه به نوع چوب، حجم تولید، مدت‌زمان کار با دستگاه، بودجه در دسترس و … انتخاب شوند. حتماً در این مورد از افرادی که تجربه کافی دارند کمک بگیرید و بدون اطلاعات اقدام به خرید ابزار نکنید.

خرید ابزار و مواد اولیه یکی از مهم‌ترین کارهایی است که هر فرد شاغل در صنعت چوب بادی نسبت به آن آگاهی و اشراف داشته باشد. خریدهای معقولانه منطقی به حفظ سرمایه و پول شما کمک خواهد کرد.

بسیاری از دوستان از ما می‌پرسند برای راه‌اندازی کارگاه نجاری به چه ابزارهایی نیاز داریم؟

پاسخ به این سؤال با توجه به نوع محصول و شرایط خریدار متفاوت است. شما برای اینکه بدانید چه ابزاری نیاز دارید، باید به این سؤال‌ها پاسخ دهید:

هدف از راه‌اندازی کارگاه چیست؟

قصد دارید چه محصولی تولید کنید؟

چه مقدار فضا در اختیار دارید؟

چه مقدار بودجه در اختیار دارید؟

چه مقدار زمانی از ابزار استفاده می‌کند؟

و…

پس باید چندین پارامتر را در کنار یکدیگر قرار دهیم تا به نتیجه‌ای درست و خوب دست پیدا کنیم.

 بعد از خرید ابزار و مواد اولیه باید شروع به تولید کنید. به عبارتی در این مرحله باید توانایی‌ها، تجربه و قابلیت‌های خود را به نمایش بگذارید. اگر ده‌ها کتاب در مورد صندلی چوبی نوشته باشید و نتوانید یک صندلی چوبی زیبا بسازید، آن کتاب‌ها هیچ ارزشی ندارند.

صنعت چوب جای عمل است. در این صنعت حرف زدن مهم نیست، باید عمل کرد.

به فکر ارزش‌آفرینی باشید!

همیشه یک‌قدم از دیگران جلوتر باشید. این روزها کسی موفق است که بتواند ارزش‌آفرین باشد. کاری انجام دهید که برای جامعه سودمند باشد. هدف فقط کسب درآمد نیست. باید کاری کرد که در کنار کسب درآمد به جامعه هم سود برسانیم.

در زمان خلق با تولید هر سازه چوب به این فکر کنید که ارزش این سازه چیست و قرار است چه کارکردی داشته باشد. مهم‌تر اینکه شما می‌توانید با چه تغییری (هرچند کوچک) ارزش بیشتری بیافرینید. همیشه تلاش کنید از دیگران متفاوت باشید و البته این تفاوت در جهت افزایش کیفیت و کارایی و زیبایی بیشتر باشد.

 محصولات بیشتری تولید کنید (منعطف باشید)

این نکته تجربه‌ای مفید هست که در اختیار شما قرار می‌دهیم. همیشه تلاش کنید فقط به یک حوزه خاص خودتان را محدود نکنید. اگر شما ابزارهای استاندارد نجاری را در کارگاه خود داشته باشید، امکان ساخت هر وسیله نجاری دیگری را هم خواهید داشت. تلاش کنید در کنار پروژه‌های روتین خود، ایده‌های دیگری هم خلق کنید که کمی متفاوت از حال و هوای محصولات فعلی تولیدی‌تان باشد و مشتریان هدف کاملاً متفاوتی داشته باشید.